De schrijvers van het stuk ‘Cultural Probes’ uit 1999 beschrijven de probe als een interactieve technieken die ze hebben gebruikt bij een opdracht van de Europese Unie. Deze probe is om inspirerende reacties op te roepen. Hiermee proberen ze een discussie te leiden zonder te domineren. Ze geven aan dat het ook kan zonder dat je erbij bent om een onderzoek afnemen. Het is leren van groepen die je niet goed kent en dat gebruiken in je onderzoek. Het onderzoek moet meer worden bekeken vanuit een artistiek oogpunt dan een wetenschappelijke manier door engineers. Het is een open en subjectieve methode om data te achterhalen, alles wat ze aanhalen is kunst gerelateerd (het blijft een interpretatie). In plaats van oplossingen bedenken gaat het om het creëren van nieuwe mogelijkheden.
Het artikel is gepubliceerd in Interactions Magazine, een vakblad met als doel het informeren vakgenoten over (nieuw) interactief onderzoek. 20 jaar oud artikel en toen was het een revolutionaire methode. Het is geschreven door Bill Gaver, Tony Dunne en Elena Pacenti en zetten zich in dit artikel neer als kunstenaars in plaats van onderzoekers. Bill Gaver heeft psychologie en cognitieve wetenschappen gestudeerd. Hij was gebonden aan de Royal College of Art in Londen, G.B. Nu professor aan de Goldsmits universiteit in Londen. Anthony Dunne staat midden in de social design discussie. Hij heeft in New York gestudeerd, heeft een achtergrond in design en opkomende technologie en zat net als Bill Gaver gebonden aan de Royal College of Art in Londen, G.B. Elena Pacenti is hoofd van de Domus Academy of Design in Milan, Italy en heeft een doctoraat in filosofie.
Een stap verder
Daar tegenover staat Lucy Kimbell, met haar artikel ‘Reassembling the visual’ uit 2008. Zij is zelf ook onderzoeker en consultant. In haar artikel richt ze zich hoofdzakelijk op etnografen, consultants en beschrijft dat de probe niet discipline gebonden is. Het volgens haar niet alleen een manier om onderzoek te doen is, maar ook manier om de grenzen van disciplines te heroverwegen. Het is een methode om multidisciplinair samen te werken. De probe is voor inspiratie maar ook voor datavergaring, maar daar wordt hij niet altijd voor ingezet. Volgens haar is een probe locatie en gebruikers specifiek. Het is een tool om het onderzoek wat je doet zichtbaar te maken, maar de visuele uitkomst is niet het belangrijkste, maar hoe je er mee omgaat. Zoals een kunstenaar of ontwerper dat doet, design meer als een styling gebruiken. Het kan heel verwarrend zijn, want niet alles kan klakkeloos worden aangenomen, maar je moet je altijd afvragen waar de informatie vandaan komt.
In het artikel ‘Cultural probes and the value of uncertainty’ uit 2004, geschreven door William Gaver, Andy Boucher, Sarah Pennington en Brendan Walker, komt Bil Gaver met een vervolg/reactie op zijn eerste artikel. Hierin geeft hij een reactie op wat er de mensen ermee zijn gaan doen. Hij geeft aan dat er nu wordt te veel wetenschappelijk naar gekeken, maar daar is het dus niet bedoeld. Je kunt een probe wel interpreteren, maar niet analyseren.
Conclusie
Zelf heb ik de methode nog niet toegepast, weet dus niet in hoeverre het wel of niet werkt. Nu ben ik hier misschien nog te sceptisch voor. Want waar kun je het voor inzetten? Als je er niet rationeel, wetenschappelijk en analytisch naar te kijken kun je je afvragen hoe valide het dan is? De vraag is echter of je het een onderzoek kunt noemen als je geen conclusies kunt trekken. Als je het kritisch bekijkt kun je ook zeggen dat het een egoïstisch werk is vanuit een kunstenaar. Is het design of ben je kunst aan het maken? Situationisten, het lijkt daar op.
Ik ben kritisch op de methode, want er je vervolgens ermee doet als ontwerper, wordt niet behandeld. Wat doe je na zo’n probe? Hoe kom je een stap verder. Bill Gaver geeft geen volgende stap. De probe moet volgens hem op zich staan. Er wordt nu een probe gedaan en zachtjes achteruit weggelopen, want we mogen niet met de resultaten doen. Zo voelt het voor mij. Ik zou zeggen ga op zoek gaan naar een volgende stap. Maar misschien twee groepen samen brengen, laat de groepen met de resultaten ontwerpen.